Thời điểm cuối năm 2025 được dự báo sẽ nóng hơn bao giờ hết khi hàng loạt thương vụ phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng trong ngành tài chính được khởi động. Trong đó, kế hoạch IPO của Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS) trở thành tâm điểm bởi quy mô và tầm ảnh hưởng của ngân hàng mẹ VPBank trên thị trường vốn.
VPBankS mới đây đã thông báo việc chốt danh sách cổ đông để xin ý kiến bằng văn bản. Dù chi tiết chưa được công bố, song nguồn tin quốc tế cho biết IPO là một trong những nội dung quan trọng được trình lên. Nếu kế hoạch này diễn ra trong quý IV năm nay như dự kiến, đây sẽ là một thương vụ lớn có khả năng tạo cú hích cho thị trường chứng khoán.
Điểm đặc biệt khiến nhà đầu tư quan tâm đến VPBankS là nền tảng tài chính vững mạnh. Với vốn điều lệ lên tới 15.000 tỷ đồng và lợi nhuận nửa đầu năm gần 900 tỷ đồng, công ty này đang giữ vai trò quan trọng trong hệ sinh thái VPBank. Hơn thế, ngân hàng mẹ VPBank từng chứng minh khả năng huy động vốn quốc tế khi thực hiện thành công hai thương vụ tỷ đô cùng đối tác Nhật Bản SMBC, từ FE Credit đến phát hành cổ phần ngân hàng mẹ.
Trong khi đó, Techcombank cũng không đứng ngoài cuộc chơi. Công ty con TCBS đã được cấp phép IPO và hiện đang trong giai đoạn chào bán cổ phiếu. Hơn 231 triệu cổ phiếu được phát hành với mức giá gần 47.000 đồng/cổ phiếu, qua đó định giá công ty ở mức hơn 4 tỷ USD. Nếu thành công, TCBS sẽ bổ sung gần 11.000 tỷ đồng vốn, nâng vốn điều lệ vượt 23.000 tỷ đồng, chính thức củng cố vị thế là một trong những công ty chứng khoán lớn nhất Việt Nam trước khi niêm yết trên HoSE.
Việc Techcombank và VPBank đồng loạt đưa công ty chứng khoán ra công chúng cho thấy xu hướng “tách cánh tay chứng khoán” ngày càng rõ rệt trong chiến lược phát triển của các ngân hàng. Đây không chỉ là cách mở rộng nguồn vốn, mà còn là bước đi khẳng định vị thế trên thị trường tài chính – chứng khoán vốn đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam.
Không chỉ dừng lại ở hai ông lớn kể trên, hàng loạt ngân hàng khác cũng bắt đầu rục rịch tham gia sân chơi chứng khoán bằng nhiều hình thức, từ M&A cho đến mua lại cổ phần chi phối. PGBank, trong đại hội cổ đông bất thường tháng 7, đã chính thức thông qua kế hoạch mua cổ phần ở một công ty chứng khoán hoặc công ty quản lý quỹ, qua đó biến đơn vị này thành công ty con hoặc liên kết. Ban lãnh đạo ngân hàng cho rằng đây là hướng đi giúp đa dạng hóa nguồn thu, đồng thời tăng trải nghiệm dịch vụ cho khách hàng.
Sacombank cũng theo đuổi con đường tương tự. Cổ đông của ngân hàng này đã đồng ý phương án đầu tư tối đa 1.500 tỷ đồng để mua lại một công ty chứng khoán với tỷ lệ sở hữu trên 50%. Lãnh đạo Sacombank thừa nhận ngân hàng từng có công ty chứng khoán trong quá khứ, nhưng đã thoái vốn. Nay, trước cơ hội mới của thị trường, việc quay lại mảng này là điều cần thiết để mở rộng hệ sinh thái dịch vụ tài chính toàn diện.
Với MSB, chiến lược thâm nhập lĩnh vực chứng khoán cũng đã được vạch rõ. Hội đồng quản trị ngân hàng bày tỏ mong muốn sở hữu một công ty chứng khoán quy mô vốn vừa phải, từ 300 đến 500 tỷ đồng, nhưng có báo cáo tài chính minh bạch và nền tảng hoạt động ổn định. Sau khi tiếp quản, MSB sẽ tiến hành tăng vốn và bổ sung các dịch vụ đầu tư, phù hợp với định hướng phát triển dài hạn. Ban lãnh đạo MSB tin rằng thị trường chứng khoán Việt Nam, với khả năng thu hút tới 25 tỷ USD vốn ngoại gián tiếp mỗi năm, chính là mảnh đất màu mỡ để ngân hàng gia tăng sức cạnh tranh.
Trong khi đó, SeABank chọn cách thâu tóm toàn bộ Chứng khoán ASEAN (Asean Securities) – một công ty thành lập từ năm 2006 với vốn điều lệ 1.500 tỷ đồng. Kế hoạch dự kiến hoàn tất trong năm 2025, tùy thuộc vào sự chấp thuận của cơ quan quản lý. Theo SeABank, việc trở thành công ty mẹ sẽ giúp cả hai bên khai thác lợi thế công nghệ, khách hàng và thương hiệu, tạo sự cộng hưởng trong hoạt động kinh doanh.
Nhìn rộng hơn, xu hướng ngân hàng sở hữu công ty chứng khoán đã diễn ra từ lâu tại Việt Nam. ACB có ACBS, MB có MBS, Vietcombank sở hữu VCBS, Agribank gắn liền với Agriseco, còn BIDV có BSC. Thậm chí, một số ngân hàng như TPBank hay SHB cũng hợp tác chặt chẽ với công ty chứng khoán dù không nắm quyền sở hữu tuyệt đối.
Điểm chung dễ nhận thấy là hầu hết các ngân hàng đều muốn mở rộng hệ sinh thái, biến chứng khoán thành mảnh ghép chiến lược để phục vụ cả khách hàng cá nhân lẫn doanh nghiệp. Với sự phát triển mạnh mẽ của tầng lớp nhà đầu tư mới và nhu cầu tiếp cận sản phẩm tài chính ngày càng đa dạng, việc sở hữu công ty chứng khoán giúp các nhà băng nâng cao sức cạnh tranh và đảm bảo tăng trưởng lợi nhuận bền vững.
Thị trường đang chứng kiến cuộc đua mới, không chỉ dừng ở dịch vụ ngân hàng truyền thống mà còn mở rộng sang đầu tư, quản lý quỹ, bảo hiểm và chứng khoán. Những thương vụ IPO đình đám sắp tới sẽ không chỉ là cơ hội hút vốn từ nhà đầu tư trong và ngoài nước, mà còn mở ra kỷ nguyên cạnh tranh mới giữa các ngân hàng trong việc xây dựng tập đoàn tài chính toàn diện.
Giới chuyên gia dự báo, nếu VPBankS và TCBS thành công trong các thương vụ IPO, đây sẽ là chất xúc tác để hàng loạt ngân hàng khác tăng tốc triển khai kế hoạch. Khi đó, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ đón nhận thêm nhiều doanh nghiệp quy mô lớn, tạo ra tính thanh khoản dồi dào và thu hút dòng vốn ngoại mạnh mẽ hơn.
Rõ ràng, sóng IPO ngành tài chính không chỉ là những thương vụ vốn hóa hàng tỷ USD, mà còn là bước ngoặt cho quá trình tái cấu trúc, mở rộng hệ sinh thái của các ngân hàng Việt. Và với những gì đang diễn ra, bức tranh tài chính – chứng khoán trong giai đoạn tới hứa hẹn sôi động chưa từng có.
