Với tham vọng định hình vị thế là trung tâm công nghệ hàng đầu trong khu vực, Việt Nam đã đưa ra những bước đi chiến lược khi dành riêng hai chương cho trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghiệp bán dẫn trong Dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số. Đây được xem là hành lang pháp lý tiên phong, mở ra kỷ nguyên mới cho ngành công nghiệp công nghệ số tại Việt Nam.
Bứt phá cùng trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo hiện nay không chỉ là một xu hướng mà đã trở thành yếu tố then chốt trong cuộc đua công nghệ toàn cầu. Theo báo cáo từ Statista, thị trường AI toàn cầu dự kiến đạt giá trị 184 tỷ USD vào năm 2024 và sẽ tăng trưởng mạnh mẽ, đạt hơn 826 tỷ USD vào năm 2030. Trước làn sóng chuyển đổi này, Việt Nam đã chứng tỏ sự nhạy bén khi liên tục nâng cao thứ hạng trên Chỉ số sẵn sàng AI của Chính phủ. Đặc biệt, năm 2023, Việt Nam đứng thứ 5 trong khu vực ASEAN, vượt qua mức trung bình toàn cầu trong ba năm liên tiếp.
Thành công này không chỉ đến từ các chính sách đầu tư mạnh mẽ của Chính phủ mà còn nhờ vào sự góp mặt của các tập đoàn công nghệ lớn như Viettel, FPT, VinAI... Những đơn vị này đang xây dựng nền tảng hệ sinh thái AI, góp phần định vị Việt Nam trên bản đồ công nghệ thế giới.
Dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số nhấn mạnh việc phát triển AI có trách nhiệm, tập trung vào các giá trị đạo đức, bảo vệ quyền riêng tư và xây dựng niềm tin công nghệ. Các quy định về gắn nhãn sản phẩm AI, kiểm soát thuật toán, và thử nghiệm có kiểm soát là những bước đi cụ thể để đảm bảo sự phát triển bền vững.
Công nghiệp bán dẫn: Trụ cột chiến lược mới
Không chỉ dừng lại ở AI, công nghiệp bán dẫn cũng được xem là lĩnh vực trọng tâm trong kế hoạch phát triển công nghệ của Việt Nam. Theo dự báo, ngành bán dẫn toàn cầu sẽ đạt doanh thu 1.000 tỷ USD vào năm 2030, nhờ vào sự bùng nổ của các ngành công nghệ như ô tô điện, viễn thông, và điện toán đám mây.
Với vị trí địa lý đắc địa tại trung tâm chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu và lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng mới trong bản đồ công nghiệp bán dẫn. Đội ngũ lao động trẻ, có trình độ STEM cao, là nguồn lực quan trọng để đáp ứng nhu cầu phát triển trong tương lai.
Đặc biệt, Quyết định 1018/QĐ-TTg về Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn đến năm 2030 và tầm nhìn đến 2050 của Chính phủ đã mở đường cho ngành này phát triển bền vững. Dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số cũng đi kèm các chính sách đặc thù, phân loại rõ ràng các hoạt động, và đặt trọng tâm vào việc làm chủ các công đoạn từ thiết kế đến sản xuất.
Hướng đến tương lai công nghệ Việt Nam
Bằng việc dành riêng hai chương cho AI và bán dẫn, Dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số không chỉ phản ánh tầm nhìn xa của Việt Nam mà còn mở ra cơ hội lớn để đất nước bước vào sân chơi công nghệ toàn cầu. Đây chính là bước đệm để Việt Nam chuyển mình, từ một quốc gia gia công, lắp ráp truyền thống sang một trung tâm sáng tạo, sản xuất và làm chủ công nghệ lõi, góp phần thúc đẩy nền kinh tế số và xã hội số bền vững.
TP.HCM đón đầu xu hướng với Trung tâm C4IR
Không chỉ dừng lại ở các chính sách quốc gia, TP.HCM đã thể hiện vai trò tiên phong khi thành lập Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 (C4IR) vào năm 2023. Đây là trung tâm đầu tiên tại Việt Nam và thứ 19 trên toàn cầu thuộc mạng lưới C4IR của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF).
Trung tâm C4IR tại TP.HCM tập trung vào việc thúc đẩy nghiên cứu, thử nghiệm và ứng dụng các công nghệ mới như AI, blockchain, dữ liệu lớn, và đặc biệt là công nghệ bán dẫn. Với sự hợp tác chặt chẽ giữa chính quyền thành phố, các doanh nghiệp công nghệ lớn và các tổ chức quốc tế, trung tâm này được kỳ vọng sẽ tạo ra những đột phá trong việc phát triển và ứng dụng công nghệ vào đời sống.
Việc thành lập trung tâm C4IR không chỉ là minh chứng cho tầm nhìn dài hạn của TP.HCM mà còn góp phần định hình Việt Nam như một điểm sáng trong bản đồ công nghệ toàn cầu. Sự hiện diện của trung tâm này là bước tiến chiến lược, giúp Việt Nam đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, thu hút đầu tư và gia tăng sức cạnh tranh trong các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn.
