Mặc dù hiện tượng này ngày càng trở nên phổ biến, nhất là trong bối cảnh áp lực kinh tế và xã hội tăng cao, nhưng nó không phải là không có cách khắc phục. Cùng EvaBiz tìm hiểu sâu hơn về chứng rối loạn tiền bạc và các phương pháp giúp bạn vượt qua nó một cách hiệu quả.
Dấu hiệu của chứng rối loạn tiền bạc
Theo nhà tâm lý học Smriti Joshi từ ứng dụng chăm sóc sức khỏe tinh thần Wysa, một số dấu hiệu điển hình của chứng rối loạn tiền bạc bao gồm:
- Lo lắng về tiền bạc dù tài chính cá nhân đang ổn định.
- Ám ảnh về chi tiêu nhỏ nhặt hoặc cảm giác "tê liệt" khi đối diện với các quyết định tài chính.
- Tránh chi tiêu ngay cả với những khoản cần thiết, hợp lý.
- So sánh tài chính với người khác, tạo cảm giác thiếu thốn và bất an.
- Trốn tránh các cuộc trò chuyện về tiền bạc do lo lắng hoặc sợ hãi.
- Cảm thấy tội lỗi sau chi tiêu, kể cả cho những nhu cầu thiết yếu.
- Áp lực phải kiếm nhiều tiền hơn dù đã độc lập tài chính.
- Chi tiêu vượt quá khả năng, chỉ để cảm thấy đủ đầy và hạnh phúc.
Tuy nhiên, mỗi người có thể trải qua chứng rối loạn này theo nhiều cách khác nhau, do đó, không nên xem những dấu hiệu trên là duy nhất hay đầy đủ.
Tại sao giới trẻ dễ mắc chứng rối loạn tiền bạc hơn?
Theo Lindsay Bryan-Podvin, nhà trị liệu tài chính của Cash App, các thế hệ trẻ như Gen Z và Millennials dễ gặp phải chứng rối loạn tiền bạc hơn. Điều này xuất phát từ những áp lực xã hội như việc so sánh bản thân với người khác trên mạng xã hội, nơi mà hình ảnh về sự xa hoa thường xuyên được phô bày. Những yếu tố khác như nợ vay sinh viên, thị trường việc làm bấp bênh và chi phí sinh hoạt cao cũng là nguyên nhân gia tăng sự lo âu về tài chính.
Một nghiên cứu của Credit Karma vào năm 2024 cho thấy 43% Gen Z và 41% Millennials thừa nhận họ đang mắc chứng rối loạn tiền bạc. Tiến sĩ Jenny Woo, CEO của Mind Brain Emotion, cũng chỉ ra rằng việc dành quá nhiều thời gian trên mạng xã hội khiến giới trẻ dễ đưa ra các quyết định tài chính thiếu suy nghĩ.
Làm thế nào để vượt qua chứng rối loạn tiền bạc?
1. Xem tiền bạc như một công cụ: Đầu tiên, hãy thay đổi cách nhìn nhận về tiền bạc. Thay vì coi nó là thước đo giá trị bản thân, hãy xem tiền như một công cụ để đạt được những mục tiêu cuộc sống. Điều này giúp bạn giảm bớt áp lực từ những lo lắng về tài chính.
2. Xác định nguồn cơn lo lắng: Khi cảm thấy bất an về tiền bạc, thay vì hành động ngay lập tức, hãy nhận thức và kiểm soát cảm xúc. Điều này giúp bạn tránh quyết định vội vàng và có những đánh giá tỉnh táo hơn về tình hình tài chính cá nhân.
3. Thay đổi góc nhìn: Đừng ngần ngại đặt câu hỏi về những niềm tin tiêu cực mà bạn có về tiền bạc. Hãy tự hỏi liệu những suy nghĩ đó có thực sự chính xác hay chỉ là do sự lo lắng gây ra.
4. Hạn chế tác động của mạng xã hội: Mạng xã hội thường chỉ phô bày những khía cạnh tốt đẹp nhất trong cuộc sống của người khác. Bạn không cần phải so sánh bản thân với những hình ảnh xa hoa đó.
5. Đánh giá thực trạng tài chính cá nhân: Định kỳ kiểm tra và đánh giá tình hình tài chính là cách hiệu quả để bạn kiểm soát và cải thiện sức khỏe tài chính. Điều này có thể thực hiện qua việc lập kế hoạch chi tiêu, tiết kiệm hoặc nhờ sự hỗ trợ từ cố vấn tài chính.
6. Học cách biết ơn: Cuối cùng, hãy biết ơn những gì bạn đang có. Lòng biết ơn không chỉ giúp cải thiện tinh thần mà còn là chìa khóa để bạn vượt qua những lo âu về tiền bạc.
Việc vượt qua chứng rối loạn tiền bạc không hề dễ dàng, nhưng với những chiến lược thích hợp, bạn hoàn toàn có thể lấy lại sự tự tin và kiểm soát tình hình tài chính của mình. Hãy bình thường hóa các cuộc trò chuyện về tiền bạc và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia khi cần thiết.
