Khi câu chuyện về lãnh đạo không còn chỉ xoay quanh đàn ông
Trong nhiều thập kỷ, các cuộc thảo luận về lãnh đạo và quản trị doanh nghiệp thường mặc định rằng đàn ông là trung tâm. Phụ nữ, nếu có mặt, thường được xem như “ngoại lệ”. Điều này phần nào phản ánh một xã hội vẫn mang đậm dấu ấn gia trưởng, nơi con đường sự nghiệp của phụ nữ luôn gập ghềnh hơn, nhiều rào cản vô hình hơn.
Tuy nhiên, song song với những thách thức đó là một dòng chảy bền bỉ của những người phụ nữ không chấp nhận đứng ngoài cuộc chơi. Họ không chỉ phá vỡ “trần kính” mà còn đặt ra câu hỏi lớn hơn: liệu mô hình lãnh đạo cũ có còn phù hợp trong một thế giới đầy biến động hay không?
Ngày càng nhiều tổ chức nhận ra rằng việc đưa phụ nữ vào vị trí lãnh đạo không phải vì “đúng đắn về mặt đạo đức”, mà vì đó là một quyết định kinh doanh thông minh.
Phụ nữ trong vai trò lãnh đạo: Xu hướng không thể đảo ngược
Những năm gần đây chứng kiến sự gia tăng rõ rệt của phụ nữ trong phòng họp hội đồng quản trị và các vị trí điều hành cấp cao. Doanh nghiệp bắt đầu hiểu rằng đội ngũ lãnh đạo đa dạng giới tính mang lại những góc nhìn phong phú hơn, từ đó giúp quá trình ra quyết định trở nên cân bằng và sáng tạo hơn.
Theo nghiên cứu của McKinsey, các công ty có tỷ lệ phụ nữ trong lãnh đạo cao có khả năng vượt trội hơn đối thủ tới 21%. Con số này không chỉ là thống kê khô khan, mà phản ánh thực tế rằng phụ nữ thường mang đến phong cách lãnh đạo chú trọng con người, khả năng lắng nghe và tư duy dài hạn – những yếu tố ngày càng quan trọng trong môi trường kinh doanh phức tạp.
Bức tranh hiện tại: Tiến bộ có, nhưng vẫn chưa đủ
Không thể phủ nhận rằng phụ nữ đã tiến rất xa so với vài thập kỷ trước. Họ hiện diện ở hầu hết các ngành nghề, từ tài chính, công nghệ đến sản xuất, sáng tạo. Nhiều người đã chứng minh rằng giới tính không quyết định năng lực hay thành công.
Thế nhưng, nếu nhìn kỹ, bình đẳng giới thực sự vẫn còn là mục tiêu xa. Phụ nữ vẫn chiếm tỷ lệ thấp ở các vị trí lãnh đạo cao nhất, vẫn phải nỗ lực nhiều hơn để được công nhận tương xứng, và vẫn thường xuyên phải chứng minh năng lực trong những tình huống mà nam giới hiếm khi gặp phải.
Làn sóng khởi nghiệp nữ: Khi phụ nữ tự tạo sân chơi cho mình
Một điểm sáng rõ rệt là sự bùng nổ của nữ doanh nhân. Phụ nữ đang khởi nghiệp với tốc độ chưa từng có, tạo ra ngày càng nhiều doanh nghiệp do nữ làm chủ. Những công ty này không chỉ mang lại thu nhập và sự độc lập tài chính cho phụ nữ, mà còn góp phần đa dạng hóa hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu.
Đáng chú ý, các doanh nghiệp do phụ nữ sáng lập thường chú trọng đến tính bền vững, tác động xã hội và văn hóa doanh nghiệp lành mạnh. Điều đó cho thấy khi phụ nữ làm chủ, kinh doanh không chỉ xoay quanh lợi nhuận ngắn hạn mà còn hướng tới giá trị lâu dài.
Khoảng cách thu nhập giới: Vết gợn chưa thể bỏ qua
Dù đã có nhiều tiến bộ, chênh lệch thu nhập giữa nam và nữ vẫn là một vấn đề nhức nhối. Phụ nữ, trung bình, vẫn kiếm được ít hơn nam giới cho cùng một công việc và trình độ.
Đây không chỉ là câu chuyện tiền lương, mà là sự phản ánh của định kiến, cơ hội thăng tiến không đồng đều và thiếu minh bạch trong hệ thống đãi ngộ. Thu hẹp khoảng cách này không chỉ giúp phụ nữ, mà còn nâng cao động lực và sự gắn bó của toàn bộ lực lượng lao động.
Cân bằng công việc – cuộc sống: Bài toán chưa có lời giải trọn vẹn
Phụ nữ thường phải gánh trên vai nhiều vai trò cùng lúc: nhân viên, lãnh đạo, người mẹ, người chăm sóc gia đình. Việc duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân vì thế trở nên phức tạp hơn rất nhiều.
Những chính sách như làm việc linh hoạt, nghỉ phép cho cha mẹ, hỗ trợ chăm sóc trẻ em không còn là “phúc lợi cộng thêm”, mà đang trở thành điều kiện cần để phụ nữ có thể phát triển sự nghiệp bền vững.
Những xu hướng mới đang định hình tương lai
Chuyển đổi số mở ra cơ hội mới
Kỷ nguyên số đang xóa mờ nhiều rào cản truyền thống. Trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, thương mại điện tử, giới tính không còn là yếu tố quyết định. Phụ nữ có cơ hội ngang bằng để học hỏi, sáng tạo và dẫn dắt.
Đa dạng và hòa nhập trở thành ưu tiên chiến lược
Doanh nghiệp ngày càng coi đa dạng giới là yếu tố cốt lõi trong chiến lược phát triển. Việc xây dựng môi trường làm việc hòa nhập giúp thu hút và giữ chân nhân tài nữ, đồng thời nâng cao hình ảnh thương hiệu.
Làm việc từ xa và linh hoạt
Đại dịch COVID-19 đã vô tình tạo ra một cuộc thử nghiệm quy mô lớn về làm việc từ xa. Kết quả cho thấy mô hình này đặc biệt có lợi cho phụ nữ, giúp họ linh hoạt hơn trong việc sắp xếp cuộc sống cá nhân và sự nghiệp.
Cố vấn và mạng lưới kết nối
Mentorship và networking đang trở thành “đòn bẩy” quan trọng giúp phụ nữ tiến xa hơn. Khi có người đi trước dẫn đường và cộng đồng hỗ trợ, phụ nữ tự tin hơn trong việc nắm bắt cơ hội lãnh đạo.
Dự báo tương lai: Phụ nữ sẽ đi đến đâu trong kinh doanh?
Trong những năm tới, số lượng phụ nữ giữ vị trí lãnh đạo cấp cao được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng. Doanh nghiệp sẽ chủ động tìm kiếm nữ lãnh đạo không chỉ vì đa dạng giới, mà vì hiệu quả thực tế.
Phong trào khởi nghiệp nữ sẽ tiếp tục mở rộng, đóng góp mạnh mẽ vào tăng trưởng kinh tế và đổi mới sáng tạo. Song song đó, các nỗ lực thu hẹp khoảng cách thu nhập giới sẽ được đẩy mạnh thông qua luật pháp, minh bạch hóa và áp lực từ xã hội.
Khái niệm “cân bằng công việc – cuộc sống” cũng dần nhường chỗ cho “hòa nhập công việc – cuộc sống”, nơi doanh nghiệp thừa nhận rằng con người không thể tách rời hoàn toàn hai lĩnh vực này.
Tương lai của phụ nữ trong kinh doanh là một bức tranh nhiều gam màu tươi sáng, nhưng chưa hoàn hảo. Những bước tiến về lãnh đạo, khởi nghiệp và vận động bình đẳng cho thấy thế giới đang đi đúng hướng, song vẫn cần thêm nỗ lực bền bỉ.
Khi doanh nghiệp thực sự coi trọng đa dạng giới, hỗ trợ phụ nữ phát triển sự nghiệp và giải quyết những vấn đề cốt lõi như chênh lệch thu nhập, chúng ta sẽ tiến gần hơn đến một môi trường kinh doanh nơi giới tính không còn là rào cản, mà chỉ là một phần trong sự đa dạng phong phú của con người.
