Han Kang, một nhà văn xuất sắc đến từ Hàn Quốc, đã trở thành người phụ nữ châu Á đầu tiên giành giải Nobel Văn học. Các tác phẩm của bà gây ấn tượng mạnh với việc "chạm đến những chấn thương lịch sử sâu sắc và phơi bày sự mong manh của kiếp người."
Vào lúc 13 giờ ngày 10/10 (theo giờ Stockholm), Giáo sư Mats Malm, thư ký thường trực của Viện Hàn lâm Thụy Điển, đã công bố tin tức này. Ông thông báo qua điện thoại khi Han Kang đang dùng bữa tối cùng con trai. Han Kang sẽ nhận phần thưởng trị giá 11 triệu krona Thụy Điển (tương đương hơn 26 tỷ đồng Việt Nam).
Chủ tịch Ủy ban Nobel Văn học, Anders Olsson, nhận xét: "Han Kang có khả năng độc đáo trong việc kết nối giữa thể xác và tâm hồn, giữa sự sống và cái chết. Văn phong giàu chất thơ và lối viết đầy tính thử nghiệm của bà đã đưa bà trở thành người tiên phong trong việc cách tân văn xuôi đương đại."
Ở tuổi 54, Han Kang là một trong những người đoạt giải Nobel Văn học trẻ nhất, chỉ sau Rudyard Kipling - tác giả của Chuyện rừng xanh - khi ông nhận giải ở tuổi 41 vào năm 1907.
Han Kang sinh ngày 27/11/1970 tại Gwangju, Hàn Quốc, và lớn lên trong một gia đình có cha là nhà văn nổi tiếng Han Seung Won. Trong một cuộc phỏng vấn với The Guardian, bà chia sẻ rằng khi mang thai bà, mẹ bà rất yếu và đã cân nhắc việc phá thai. Tuy nhiên, sau khi cảm nhận được cử động của đứa bé, bà đã từ bỏ ý định đó. Chính sự may mắn từ thời điểm ấy đã khiến Han Kang luôn trân trọng cuộc sống.
Sự nghiệp văn học của bà bắt đầu từ khi bà mới 23 tuổi, với những bài thơ đầu tiên được đăng trên tạp chí Văn học & Xã hội. Chỉ một năm sau đó, truyện ngắn The Scarlet Anchor đã giành giải nhất trong Cuộc thi Văn học Mùa Xuân của Seoul Shinmun. Từ đó, Han Kang tiếp tục gặt hái nhiều thành công với các giải thưởng danh giá như giải Văn học Hàn Quốc, giải Nghệ sĩ trẻ Ngày nay và giải Văn học Yisang.
Tác phẩm The Vegetarian (Người ăn chay), kể về một người phụ nữ từ chối ăn thịt và tuyệt thực, đã mang lại cho Han Kang tiếng vang toàn cầu. Cuốn sách đã giúp bà giành giải Booker Quốc tế vào năm 2016, trở thành cuốn tiểu thuyết Hàn Quốc đầu tiên đạt được vinh dự này. Tuy nhiên, bản dịch tiếng Anh của tác phẩm cũng gây ra tranh cãi tại Hàn Quốc khi nhiều người cho rằng bản dịch đã làm sai lệch ý nghĩa gốc.
Từ thành công đó, Han Kang đã thu hút sự chú ý lớn từ độc giả quốc tế. Mặc dù vậy, bà vẫn giữ cho mình lối sống giản dị và kín đáo, quay trở lại công việc giảng dạy viết sáng tạo tại Học viện Nghệ thuật Seoul không lâu sau khi nhận giải Booker.
Tại Việt Nam, nhiều tác phẩm của Han Kang đã được dịch và xuất bản, như Cuốn Trắng (NXB Hà Nội và Nhã Nam, 2022), Bản chất của người (NXB Hà Nội và Nhã Nam, 2019) và Người ăn chay (NXB Trẻ, 2011). Những tác phẩm này không chỉ phản ánh sâu sắc nỗi đau cá nhân mà còn phơi bày những khía cạnh tinh tế về sự sống và cái chết.
Dù không được đánh giá cao trong các dự đoán trước thềm Nobel Văn học 2024, Han Kang đã vượt qua những tên tuổi lớn như Haruki Murakami và Tàn Tuyết để giành giải. Điều này càng làm nổi bật khả năng của bà trong việc tạo ra những tác phẩm có sức mạnh lay động lòng người và đặt ra những câu hỏi sâu sắc về bản chất con người.
Giải Nobel Văn học, một trong sáu hạng mục của giải Nobel do nhà khoa học Thụy Điển Alfred Nobel sáng lập, là giải thưởng cao quý nhất trong làng văn học thế giới. Giải thưởng này không chỉ tôn vinh một tác phẩm cụ thể mà còn ghi nhận toàn bộ sự nghiệp của nhà văn, và luôn thu hút sự quan tâm từ các nhà phê bình, nhà nghiên cứu và độc giả toàn cầu. Tính đến nay, đã có 117 giải Nobel Văn học được trao kể từ năm 1901.
Dù có những thách thức và tranh cãi trong hậu trường Nobel, nhưng sự vinh danh dành cho Han Kang đã đánh dấu một cột mốc quan trọng, không chỉ với bà mà còn với nền văn học châu Á trên trường quốc tế.
