Khi người lao động được mời trở lại chỉ sau vài ngày
Chỉ trong những tháng gần đây, hàng nghìn lao động khu vực công tại Mỹ – từng bị cho nghỉ việc – đã bất ngờ nhận được lời mời quay lại. Không ít người đã tìm được công việc mới và từ chối, số khác cân nhắc dè dặt hoặc đón nhận cơ hội như một cách tạm thời ổn định tài chính.
Trong giới doanh nghiệp tư nhân, hiện tượng bị sa thải rồi mời trở lại cũng không còn xa lạ, nhất là khi thị trường liên tục chao đảo bởi bất ổn chứng khoán, chính sách thuế thay đổi và ngân sách chính phủ bấp bênh. Theo Wall Street Journal, các công ty như Meta, Salesforce hay Pratt & Whitney đều đã gọi điện "nhắn nhủ" người cũ quay về.
Chuyên gia tư vấn nghề nghiệp Debra Wheatman cho biết, nhiều khách hàng của bà đã nhận được những cuộc gọi với nội dung: "Chúng tôi thực sự cần bạn. Có lẽ chúng tôi đã đi quá xa trong đợt cắt giảm vừa rồi".
Tuy vậy, quyết định quay lại không chỉ phụ thuộc vào đồng lương mà còn là bài toán cảm xúc. Wheatman khuyên người lao động nên tỉnh táo thương lượng quyền lợi, bởi lần này, họ đang nắm thế chủ động.
Một công việc cũ, một tâm thế mới
Jessica Swenson, 48 tuổi, từng làm việc tại một công ty truyền thông thương hiệu. Cô mất việc vào thứ Năm và chỉ 5 ngày sau, vào thứ Hai, đã được mời quay lại với vai trò cộng tác viên tự do.
Dù lời mời đến nhanh chóng, Swenson không dễ dàng đồng ý. Sáu tháng trước, cô vừa được thăng chức – một dấu hiệu của sự ghi nhận – nên cú sa thải bất ngờ khiến cô không khỏi tổn thương. Tuy nhiên, nhờ có khoản tiết kiệm và thu nhập ổn định từ chồng, cô đủ thời gian cân nhắc.
Cuối cùng, Jessica đồng ý hợp tác lại, lần này trên tư cách freelancer, chủ động hơn trong việc chọn dự án và quản lý thời gian. Công ty cũ trở thành khách hàng đầu tiên, và từ đó, cô dần mở rộng mạng lưới đối tác.
Mặc dù thu nhập hiện tại chỉ bằng một nửa trước kia, Swenson thừa nhận cô cảm thấy thoải mái và tự do hơn nhiều. Khi được hỏi, cô vui vẻ chia sẻ: "Vào ngày thường, tôi có thể cắt tóc lúc nào mình thích, không cần xin phép ai".
Khi lòng tự trọng lên tiếng
Không phải ai cũng chấp nhận quay lại dễ dàng. Kristie Jones, cựu quản lý bán hàng lĩnh vực phần mềm, đã dứt khoát từ chối lời mời quay trở lại.
Sau khi công ty bị thâu tóm, cô nhận được lệnh sa thải đột ngột vào sáng thứ Hai mà không có bất kỳ dấu hiệu báo trước. Vài tuần sau, một lãnh đạo mới ngỏ lời mời cô trở lại làm việc, với lý do cô là "một trong những nhân sự giá trị nhất".
Jones, 55 tuổi, thẳng thừng từ chối: "Tôi phải hỏi lại họ rằng có đang đùa tôi không". Dù chưa tìm được công việc mới, với khoản trợ cấp thôi việc kéo dài 6 tháng, Jones tự tin khởi nghiệp trong vai trò tư vấn bán hàng độc lập.
"Nhân sự boomerang": Một xu hướng mới
Theo Andrea Derler, Giám đốc nghiên cứu tại Visier – công ty phần mềm chuyên về nhân sự – các lãnh đạo doanh nghiệp nên đối xử tử tế với nhân viên ngay cả khi buộc phải sa thải. Không chỉ vì đạo đức, mà còn vì tính thực dụng: dữ liệu nhân sự cũ có thể giúp họ tái chiêu mộ những người giỏi nhất khi cần thiết.
Ngày nay, nhờ trí tuệ nhân tạo, các công ty dễ dàng rà soát kỹ năng và kinh nghiệm của cả nhân sự cũ lẫn ứng viên mới. Do đó, xu hướng "nhân viên boomerang" – rời công ty rồi quay lại – được dự báo sẽ ngày càng phổ biến.
Matt Massucci, CEO của hãng tuyển dụng Hirewell, cũng cho rằng việc gọi lại nhân sự cũ là cách tiết kiệm chi phí hiệu quả. Việc tuyển dụng người mới thường đi kèm chi phí thời gian, công sức đào tạo và cả rủi ro hiệu suất thấp trong thời gian đầu.
Massucci ví mối quan hệ giữa doanh nghiệp và nhân viên như chuyện tình cảm: "Chia tay cũng quan trọng không kém lúc yêu. Và điều quyết định là: chia tay vì lý do gì, và chia tay như thế nào".
